Bài thơ: Chuyện con đường sau những năm chống Mỹ
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Lại trở về với rừng núi của mình
Về vị trí - Sau nhiệm kỳ lịch sử
Tiếng suối chảy hồn nhiên không bỡ ngỡ
Tiếng chim ca như đã có từ lâu
Cỏ rậm xanh và cây đã cao
Không ai nhận ra con đường ấy nữa
Những đoàn người hành quân...
Bài thơ: Bài hát đừng có đợi
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Đừng có đợi - hỡi bà mẹ Mỹ
Nó chết rồi - tháng tám mồng năm
Đứa con bà - thằng giặc phi công
Chúng tôi bắn rồi, nó không về nữa
***
Những người mẹ nước tôi (Điều này bà đã rõ)
Không muốn con mình quằn quại cháy trong nôi
Không muốn con mình gục...
Bài thơ: Chiến hào
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Mặt đất nứt chiến hào
Vạch đường ngang lối dọc
Nào chỉ riêng nơi nào
Khắp trên mình Tổ quốc
Ôi chiến hào chiến hào
Hằn sâu trên mặt đất
Dài như lòng căm thù
Vạch những đường bất khuất
Ta bước trong chiến hào
Mùi đất còn mới mẻ
Mà đã thấy thân quen
Như...
Bài thơ: Lòng yêu thủ đô
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Sau tiếng còi báo động đầu tiên
Ta bỗng yêu biết bao nhiêu - thủ đô Hà Nội
Yêu cái nắng Ba Đình mỗi mùa thu nắng trải
Trên cờ sao trên tóc bạc Bác Hồ
Vết sẹo lòng ta - Vết đạn cửa ô
Còn nhức nhối mỗi lần ta gặp lại
Trên dãy phố Hàng Đào chật chội
Yêu...
Bài thơ: Vết đạn trên tường
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Tất cả như bình yên
Như bình yên tất cả
Nếu cây sấu bên ngoài không sém lá
Chiếc nôi mây không sót lại bên đường
Nếu vết đạn kia không khoét trên tường
Chỗ nhà đứng nếu sắc trời không bỡ ngỡ
Tất cả bình yên
Bạch Mai Bờ Hồ tàu điện leng keng
Màu...
Bài thơ: Cột đèn góc phố
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Góc phố con cao nhất cột đèn
Trong tầm mắt thơ ngây bọn trẻ
Những hốc chéo luồn tấm lưng nhỏ bé
Chân cột xi măng mài nhẵn đũng quần
Những trò chơi: "đuổi bắt, ú tim..."
Cột đèn thuộc, và quen từng nét mặt
Khi đêm đã về trên mặt đất
Giấc ngủ êm đềm...
Bài thơ: Cây Hà Nội
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Người trồng cây cầm súng ra đi
Cây ở lại ngóng tin người chiến đấu
"Ta trồng phi lao dọc lối sông Hồng
Che Hà Nội bình yên trong gió bão...
Đường Thanh Niên cây kim phượng ta trồng
Bóng đã đủ che người ra mâm pháo...
Đường Nguyễn Du giấc ngủ dậy, không...
Bài thơ: Giữ lửa
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Bão thép bốn bề không gian như vụn nát
Trong tiếng bom tiếng rít máy bay thù
Lòng đất tung lên, bê tông sập xuống
Rất điềm nhiên - anh đứng trước lò
Anh đứng trước hơn ngàn độ nóng
Điều gió, điều than qua kính ngắm
Khối lửa đều hoà lò vẫn quay vẫn quay...
Bài thơ: Hậu phương
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Tháng mười một đoàn con trai ra đi
Để lại sau lưng những luống cày mới vỡ
Màu đỏ xanh bờ vùng bờ thửa
Ngọn gió đông làm má ửng hồng
Giữa đường cày con sáo đứng bâng khuâng...
Đoàn con gái trở về trong nỗi nhớ
Tập vực trâu, vạch tiếp những đường cày
Ruộng...
Bài thơ: Câu chuyện quanh vết bánh xe
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Thôn nhỏ nằm ven đường cái lớn
Bọn trẻ con quen lệ hằng ngày
Cứ mỗi lần xe chạy qua đây
Là chúng ùa ra: "a ô tô!... a ô tô!" rối rít
Có lần nào xe chết
Hoặc xe đỗ ven đường
Lập tức chúng trèo lên
Đệm ghế ngồi nhún nhảy
Đứa bám vào thành...
Bài thơ: Lòng mẹ
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Ông trăng vẫn cao trên đầu
Con gà còn chưa gáy sáng
Bập bùng lửa bếp đã hồng
Mẹ già dậy rồi, đun nước
Để mấy thằng con bộ đội
Uống cho ấm bụng đường xa
Chúng lo đi mẹ chưa dậy
Nên chào mẹ từ hôm qua
Một thằng quê ở miền Nam
Cả ngày quen kêu: "má... má"...
Bài thơ: Gặp cha
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Ngờ ngợ bóng ai xa
A! đúng rồi bóng cha
Tôi ôm người nức nở:
Biết không con đợi chờ
Đôi mắt người ứa lệ
Mái tóc bạc rung rung
Chuyện những ngày xa cách
Con kể cha nghe cùng
Cha ơi đây vần thơ
Ngày xa cha con viết
Như nỗi nhớ thương cha
Nói bao giờ cho hết...
Bài thơ: Gốc cây ngày bé
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Con nhà nghèo chả có gì chơi
Tôi và Gái chỉ thẩn tha gốc ổi
Thương cây chiều nào cũng tưới
Cứ mỗi lần hai gánh ống bơ
Bắt được chú gà sa nước gạo đêm qua
Cũng hì hục khiêng chôn bón gốc
Cây còn nhỏ có đâu bóng mát
Mới ngang vai, cành chẽ chữ Y dài...
Bài thơ: Những cây dứa dại
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Ở đảo này cũng như những đảo xa
Dứa dại mọc men theo bờ cát
Thân nó tròn, vỏ xù xì màu đất bạc
Xoắn xuýt vào nhau như những khúc trăn to
Lá xoè dài cạnh sắc như lưỡi cưa
Không hiểu vì sao người ta không chặt nó
***
Cây hoa sim còn gợi màu thương...
Bài thơ: Lời ru
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Hàng mi tơ vẫn khép giấc ngon lành
Con đâu biết máy bay thù gầm rít
Con chỉ nghe lời mẹ ru quấn quýt
Bom chuyển hầm con ngỡ tiếng nôi đưa
Hơi đất vào man mát giấc mơ
Con nào hay hơi lửa thù rát mặt!...
Mẹ lại hát ru con những bài ca đất nước:
"... Vợ cấy...
Bài thơ: Con gà
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Cúc cu... cù cu
Trời mới tờ mờ
Con gà đã gáy
Tung chăn mẹ dậy
Mẹ bảo: đến giờ
Bé ngoan ở nhà
Mẹ đi làm nhé!
- Nằm thêm với bé
Tí nữa mẹ đi
Bé ghét con gà
Không cho mẹ ngủ
Mẹ xoa đầu bé:
- Con gà nó ngoan
Gọi mẹ đi làm
Đúng giờ, không trễ
Sáng nào cũng thế
Như...
Bài thơ: Đưa con đi sơ tán
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Mười một tháng theo bà đi sơ tán
Còn dại thơ con chưa biết cách xa
Nghĩ thương con cai sữa suốt đêm qua
Vú mẹ căng con khóc hoài không ngủ!
Xe chuyển bánh con reo cười thích thú
Nhìn phố ta lùi lại bên đường
Bàn chân xinh trong lòng mẹ nhảy luôn...
Bài thơ: Ngủ ngoan bé ơi
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Đêm đã khuya rồi
Đồng hồ ru hoài
Tích tắc, tích tắc
Hai kim đuổi nhau
Bé ngủ biết đâu
Thời gian vẫn thức
Tích tắc, tích tắc...
Ngủ ngoan bé ơi!
Tờ trang trên vách
Cô văn công cười
Cô múa cô hát
Cho nhà bé vui
Ngủ ngoan bé ơi!
Mẹ ngồi đưa nôi
Mẹ...
Bài thơ: Khi con ra đời
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Khi con sinh cái tã đã nhuộm xanh
Cái nôi mắc trước cửa hầm trú ẩn
Lửa đạn giặc sém cành hoa đậu ván
Bên bờ ao con chuồn chuồn mất chỗ chơi
Đã có trước tiếng đầu tiên con khóc
Là tiếng rú cuồng điên của bọn giặc trời
Khi con sinh trời đã xanh rồi
Có...
Bài thơ: Sóng
Nhà thơ: Xuân Quỳnh
Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể
Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ
Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên?
Sóng bắt...