Bài thơ Hải ốc trù - Hồ Xuân Hương

[Hồ Xuân Hương]

Bài thơ: Hải ốc trù 海屋籌 • Ngóng đỉnh toan ngoan​

Thi sĩ: Hồ Xuân Hương

海屋籌​

蘭橈隨意漾中流，
景比山陽更覺幽。
生面獨開雲露骨，
斷鼇爭崎客回頭。
馮夷疊作擎天柱，
龍女添為海屋籌。
大抵始皇鞭未及，
古留南甸鞏金甌。

Hải ốc trù​

Lan nhiêu tuỳ ý dạng trung lưu
Cảnh tỉ sơn dương cánh giác u
Sinh diện độc khai vân lộ cốt
Đoạn ngao tranh kị khách hồi đầu
Bằng Di diệp tác kình thiên trụ
Long Nữ thiêm vi hải ốc trù
Đại để Thuỷ Hoàng tiên vị cập
Cố lưu Nam điện củng kim âu.

Dịch nghĩa​

Phe phẩy mái chèo, tuỳ thích cỡi thuyền dong chơi giữa duềnh,
Qua gần chân núi lại thấy cảnh càng vắng.
Mây thoảng qua, núi lộ mặt, thấy đá chơ vơ,
Những khối lèn dựng cao vút khi qua dưới, khách phải vếch trông.
Hoặc là hải thần Bằng Di đã dựng cột để chống trời nghiêng,
Hoặc là hải thần Long Nữ đã nối thêm cây nêu trỏ cung điện dưới bể.
Ý chừng vua Tần Thuỷ Hoàng chưa từng đi kinh lí đến chỗ này,
Vì trời vốn dành nó lại ở xứ Nam này để làm vững chắc cơ đồ nước ta.

 

[tinhcoi]

Bản dịch của Hoàng Xuân Hãn​

Giữ duềnh thủng thẳng phẩy chèo lan,
Sát núi càng hay cảnh lặng nhàn.
Mây cuốn bày ra lèn cứng cỏi,
Núi cao những ngóng đỉnh Toan Ngoan
Bằng Di chống cột e trời đổ,
Long Nữ thêm nêu sợ bể tràn.
Dấu ngựa Thuỷ Hoàng chưa đến đó,
Trời dành để giữ đất người Nam.

 

[tinhcoi]

Bản dịch của Nguyễn Hữu Thăng​

Nhè nhẹ chèo bơi giữa nước trong
Qua đây vắng lặng cảnh non bồng
Chơ vơ núi hiện mây bay thoảng
Chót vót đá bày khách ngoái trông
Dựng cột, Bằng Di trời cũng chống
Thêm cây, Long Nữ biển còn đong
Thuỷ Hoàng roi ngựa chưa vung tới
Từ cổ nước Nam vững một vùng.

 

[tinhcoi]

Bản dịch của Trương Việt Linh​

Giữa dòng một mái chèo lan
Thuyền qua chân núi cảnh càng thanh u
Mây trôi, dáng núi trơ vơ
Đá cao chót vót khách ngơ ngẩn nhìn
Cột thần chống đỡ trời nghiêng
Thêm cây Long Nữ giữ yên thuỷ đình
Tần hoàng chưa đặt dấu chân
Nước non trời vốn để dành người Nam

 

[tinhcoi]

Bản dịch của Lương Trọng Nhàn​

Chèo phe phẩy, thuyền dong chơi,
Chân núi qua gần cảnh vắng người.
Mây thoảng, núi bày, chơ vơ đá,
Vút cao đá dựng, khách nhìn trông.
Bằng Di dựng cột trời nghiêng chống,
Long Nữ hải thần giữ điện long.
Tần Thuỷ Hoàng chưa từng đến đó,
Trời dành giữ vững Nam non sông.